سیاسی اقتصادی

اقتصاد یا سیاست اقتصادی در توسعه

در اینجا بوضوع نقش سیاست و مدیریت سیاسی در یک جامعه روشن می شود که سیاست روان اقتصادی برای رشد اقتصادی که برگرفته از الگوی رشد است وظیفه نظام حاکم را به دنباله بحث می کشاند در آنسو، توزیع منابع که در بسیاری از جوامع یکی از مهم ترین مباحث است. توزیع عادلانه منافع ومنابع گفتگوی در خصوص عدالت اجتماعی و یا بعضاً انصاف تذکر می شود را در پی دارد که تبعات و پیامد های آن بطور مستقیم یا غیر مستقیم بر میگردد به نظام و حاکمیت سیاسی،مدیریت سیاسی جامعه با سیاست کاربردی که دارد یا دست به توزیع عادلانه میزند و یا هم یک رویکرد غیر منصفانه بر اتباع خویش که عواقب بعد از آن یا فاصله پرناشدنی میان حکومت و ملت را پدید میآورد ویا ملت را در نقش ستون پایه های مستحکم و حمایگر همیشگی در کنار دولت ایستاده می کند.در هردو صورت مشاهده چنین است که هردو منطق ماهیت سیاسی دارند. بنا به نکات نگاشته شده دربالا، مطمئناً گفته می توانیم که سیاست درفرایند توسعه یک عنصر کار ساز و جدا ناشدنی است.

درست دراینجا موضوع توسعه سیاسی مطرح می شود،بدین معنی که توسعه عملی است که یک کشور نسبت بخود انجام میدهد و در برگیرنده کاهش وابستگی است. سپس موقعیت جغرافیائی مطرح است که در اندیشه توسعه ی پایدار تجلی پیدا می کند و توسعه است که نیاز های امروز را آنهم بدون اینکه توان نسل آینده برای تامین نیاز های خود را به مخاطره انداخته برطرف می کند. مشارکت سیاسی، حکومت مسئول برای احترام حقوق شهروندان و نیز توجه به نیاز های انسانی به عنوان ویژگی های توسعه سیاسی که خود بخشی از ذات توسعه است. بنابرین، توسعه ارزشی بسیاری برای آزادی است، آنگاه عمده ترین نیازها می تواند آزادی برای تعریف نیازهای مردم و مشارکت در تصمیمات باشد که بر زندگی مردم تاثیر می کذارد.

به همین صورت نقش اقتصاد در فرایند توسعه محسوس و انکار ناپذیراست. کارائی اقتصادی درفراینده توسعه و توان تولید اقتصادی ملت به پیشرفت تکنالوژیک معمولاً شرایط ضروری مورد قبول تبدیل توسعه به یک پدیده درازمدت پایدارهستند. همانگونه که در برابر ضربه های ناگهانی اقتصادی غیر داخلی ، پراکندگی و انطباق پذیری اقتصادی و صنعتی ضروری است. نکات فوق بحث را در پرتگاه برداشت دوگانه قرار میدهد و ذهن پیوسته درتلاش این پرسش است که کارائی اقتصاد، توان تولید،پیشرفت تکنالوژی ، رشد اقتصادی است یا توسعه اقتصادی؟

باید بین دو مفهوم "رشد اقتصادی" و "توسعه اقتصادی" تمایز قایل شد.رشد اقتصادی مفهوم کمی است در حالیکه توسعه اقتصادی مفهوم کیفی دارد."رشد اقتصادی" به تعبیرساده عبارتست ازافزایش تولید (کشور) دریک سال خاص در مقایسه با مقدار آن در سال پایه. درسطح کلان افزایش تولید ناخالص ملی (GNP) یا تولید ناخالص داخلی (GDP) در سال مورد نیاز به نسبت مقدار آن دریک سال پایه رشد محسوب می شود که باید دستیابی به عدد رشد واقعی تغییر قیمت ها (بخاطر) و استهالاک تجهزات و کالاهای سرمایه ای را نیز از آن کسرمینمایند.

اما با توجه به مفهوم "توسعه اقتصادی" که بیشتر کیفی است تا کمی، میزان افزایش یا کاهش درآمد سرانه ملی بستگی کامل دارد. به توسعه اقتصادی که راه کارها ، پلانها ، ضربات و رفع ضربات در جریان یک سال که رشد اقتصادی را میتواند آسیب پذیر سازد را دربرمیگیرد.پس توسعه اقتصادی را نمی توان از سایر جنبه های توسعه متمایز کرد.اما مهم ترین ارزش آن این می تواند باشد که دایره انتخاب انسانی را گسترش می دهد.بسیاری از ناظران مدرن توسعه در جهان سوم معتقدند توسعه هرچه که باشد، باید ماهیت مشارکتی داشته باشد، یعنی تمرین از پایین به بالا که امر آن توده های مردم عادی درک کننده، آغازگرو کنترول کننده فرایند توسعه هستند.بطور کلی توسعه جریان است که در خور تجدید سازمان و سمت گیری متفاوت کل نظام اقتصادی اجتماعی را به همراه دارد. توسعه علاوه براینکه بهبوب میزان تولید و درآمد را دربردارد. شامل دگرگونی های اساسی در ساخت های نهادی ، اجتماعی-اداری و هچنین ایستارها و دیدگاه های عمومی مردم است، توسعه در بساری از موارد حتی عادات و رسوم و عقاید مردم را نیز دربر میگیرد.

به هر صورت امروز تلقی ما از مفهوم توسعه، فرایند همه جانبه است (نه فقط توسعه اقتصادی) که معطوف به بهبود تمامی ابعاد زندگی مردم یک جامعه به عنوان لازم و ملزوم است. ابعاد توسعه ملی عبارتند از: توسعه اقتصادی ، توسعه سیاسی ، توسعه فرهنگی-اجتماعی حتی با توجه به شرایط کنونی در افغانستان دولت و قوای بین المللی مستقر در کشور مکلف اند تا تلاش به خرچ دهند برای توسعه امنیتی نه در مفهوم تهاجمی آن بلکه به معنای دفاعی آن. مناسب نیست بدون توجه به کلیه ابعاد توسعه صرفاً یک جنبه را اولویت قایل شویم.

علی فیروز "ابوذر"